Istorijat

Škola u Bačkom Monoštoru je osnovana 1752. godine, kada je sazidana i crkva u mestu. Škola je smeštena u posebnu zgradu tek 1767. godine. Školska zgrada sa svega dve učionice sazidana je 1826. godine, a 1880. god. napravljene su još dve učionice.

Tih godina nastava se izvodi, uglavnom, na šokačkom dijalektu većinskog dela stanovništva mesta, i na nemačkom jeziku, a od 1886. godine sve se više insistira na mađarskom jeziku u nastavi.

1889. godine otvoreni su peti i šesti razred.

Nakon dolaska upravnika Gubice Kalmana, 1891. godine, još se jače favorizuje nastava na mađarskom jeziku (od trećeg razreda izvodi se isključivo na mađarskom).

1894. podignuta je još jedna zgrada škole (današnja Mala škola) sa jednom učionicom i stanom. Taj stan je kasnije pretvoren u drugu učionicu, a treća je dozidana 1928. godine.

U periodu 1898-1899. priprema se prelazak škole u državne ruke, što je ostvareno 1901. godine. Te godine je škola dobila poslužitelja.

1907. godine zidano je novih šest učionica. Sledeće godine zaposlen je osmi učitelj, a 1911. škola ima devet učitelja.

Oslobođenje, 1918. godine, donosi i uvođenje nastave na narodnom jeziku. Nastava je izvođena na srpsko-hrvatskom, mađarskom i nemačkom jeziku. Temelj izvođenja tadašnje nastave je bila građanska pedagogija.

Od 1918. do 1941. godine u školi se smenjuje pet upravitelja. Za vreme okupacije, u radu škole odražavalo se stanje sredine: mađarske okupacione vlasti nastojale su otvoriti što više odeljenja na mađarskom jeziku, o hrvatskim odeljenjima nije se mnogo vodilo računa; kvalitet nastave nije bio na visini; broj odeljenja: 11.

Isto stanje se održalo i neposredno posle okupacije, 1941-1944. Nakon oslobođenja, u opštem elanu izgradnje, već u novembru 1944. godine uređuju se učionice i počinje sa radom. Od februara do aprila 1945. godine privremeno je radilo nekoliko učitelja iz Hrvatske. Tog aprila za upravitelja škole je postavljen meštanin Nikola Đipanov; supruga Milica ja bila učiteljica u školi.

Školska 1945-1946. započeta je po programu sedmogodišnjeg školovanja. Školu zahvata nov duh usklađen sa izgradnjom zemlje; učinjeni su napori ka demokratizaciji nastave.

Školske 1946-1947. upravitelj škole, Nikola Đipanov, premešten je u Apatin. Škola počinje rad kao Progimnazija sa prvim i drugim razredom. Radi se po gimnazijskom programu. Novootvorena odeljenja su pozdravljena od meštana. Mlada nastavnica, Ljubica Simić, koja je radila u Progimnaziji, nije uspela održati disciplinu u odeljenjima pa je sama dala ostavku. Kasnije je situacija sa nedisciplinom popravljena i rad nastavljen. U oktobru se u školu vraća upravitelj Nikola Đipanov i nastavlja rad na Progimnaziji. U tome mu pomaže Branko Zidarić. Treba napomenuti da je, nakon oslobođenja, mnogo sredstava uloženo u školstvo od strane Mesne narodne vlasti.

Veliki broj monoštorske dece nije pohađao nastavu za vreme okupacije i ratnih godina. Narodne vlasti  su dale uputstva za formiranje odeljenja skraćenog školovanja, sa namerom da se prosveta i kultura podignu na zavidnije osnove.

Tim programom je bilo obuhvaćeno i mnogo romske dece o kojoj se ranije gotovo i nije vodilo računa u smislu obrazovanja.

Školske godine u rasponu od 1947. do 1950. odvijale su se u duhu socijalističke idejnosti u pogledu koncipiranja i  savladavanja nastavnog gradiva.

Narodne vlasti pokazuju izuzetno zanimanje i brigu za nastavu i nastavni kadar. Nastavnici se ističu posebnim zalaganjima na svim poljima delatnosti iako najčešće rade  u otežanim okolnostima: često i sa dva odeljenja istovremeno.

22.8.1950. osnovana je Osmoletka na predlog tadašnjeg Glavnog izvršnog odbora Socijalističke Autonomne Pokrajine Vojvodine. U periodu do 60-tih godina monoštorska Osmoletka  uključuje se u proces školske reforme. Uspeva da proširi prostor i adaptacijom su obezbeđeni osnovni uslovi za realizovanje novih nastavnih oblasti (tehničko, likovno i muzičko obrazovanje). U istom periodu, počelo je okupljanje dece u predškolsku ustanovu, radi čega je adaptirana zgrada Opštenarodne imovine. Brojno stanje učenika se kreće između 550-600, a broj odeljenja između 18-20.

U predmetnoj nastavi postepeno pristiže nastavni kadar sa višom i visokom školskom spremom.

Intenziviranje osnovnog obrazovanja romske dece pokušano je kroz formiranje nepodeljenog odeljenja na rumunskom jeziku. Nakon 4-5 godina istog perioda ustanovljene su teškoće u nastavi zbog nepravilnosti u književnom jeziku. Odeljenje je ukinuto, a učenici su ponovo priključeni ostaloj (neromskoj) deci. Tih godina je urna saugašeno i posebno, nepodeljeno odeljenje na mađarskom jeziku, jer je broj upisane dece u ovu grupu spušten ispod propisanog minimuma. Za decu mađarske narodnosti organizovana je izborna nastava na maternjem, mađarskom jeziku.

13.2.1964. škola je dobila naziv Osnovna škola „22. oktobar“ i pod tim imenom postoji i danas.

Svih narednih godina vidljiva su nastojanja da se poboljšaju uslovi za nastavne i vannastavne  vaspitno-obrazovne aktivnosti. Oformljena su i tri odeljenja produženog boravka, pretežno za romsku decu, sa ciljem planskog postavljanja slobodnih aktivnosti učenika i sa ciljem kvalitetnijeg angažovanja u nastavi.

70-tih godina  izrazita su nastojanja da se pripreme uslovi za gradnju nove školske zgrade jer su dve stare dotrajale. Osmišljen je urbanistički plan i proširen dosadašnji plac otkupom bašte od Mesne crkvene uprave u veličini od

700 kvadratnih hvati. Prva faza izgradnje nove škole započela je 1985. godine. Ova faza je podrazumevala izgradnju dve učionice, salu za fizičko vaspitanje, pratećih prostorija, sanitarnih prostorija i ložionice. Plan je realizovan u potpunosti do 1989. godine. Svečano otvaranje zgrade Nove škole bilo je 7. maja 1989. godine.

17. februara 2010. g. završena je druga faza izgradnje novog objekta škole. Osam novih učionica, informatički kabinet i fiskulturna sala-prostor je u kome, od svečanog otvaranja kome je prisustvovao i Predsednik Vlade Vojvodine,  borave učenici naše škole.

U proleće 2011. započela je realizacija projekta škole i Pokrajinskog sekretarijata za obrazovanje-izgradnja sportskog terena iza fiskulturne sale, u dvorištu škole. Sportske i slobodne aktivnosti na terenu će započeti da se odvijaju od septembra 2011. godine.