ALEKSINAČKA GIMNAZIJA - Aleksinac

Ulaz u Galis

Istorijat škole

Aleksinačka Gimnazija osnovana je davne 1865. godine ukazom knjaza Mihaila Obrenovića br.1431 od 9. juna 1865. godine. Prvi nastavnik gimnazije bio je Todor Mijušković, profesor, a veroučitelj Petar Milojković, aleksinački sveštenik. U svojoj tradiciji bivši đaci aleksinačke gimnazije bili su poznate ličnosti kulturnog, naučnog i političkog života. Istakli bismo sledeće : Tihomir Đorđević, akademik, etnolog, prof. univerziteta u Beogradu i Londonu, Antonije Isakovic, akademik, knjizevnik, Dragoslav Antonijević, akademik, etnolog, Borislav Stevanović, profesor univerziteta – psiholog, Dragoslav Stevović, doktor medicinskih nauka, Kosta Stojanović, profesor univerziteta, ministar privrede i finansija, Milun Mitrović, slikar, Vladimir Đorđević, kompozitor, Kosta Taušanović, političar. Pored pomenutih ličnosti iz bliže i dalje prošlosti, gimnazija je iznedrila veliki broj doktora nauka (oko 80), magistara, profesora, lekara, inženjera i visokoobrazovanih stručnjaka različitih profila. Gimnazija danas ima 392 učenika raspoređenih u 16 odeljenja koji se obrazuju u dva smera: prirodno – matematički (jedno odeljenje) i društveno – jezički (tri odeljenja). Od ove godine, 2014, će se u Aleksinačkoj gimnaziji nastava odvijati na ruskom jeziku u još jednom odeljenju prirodno – matematičkog smera.

Škola ima 46 radnika, od toga 34 profesora – radnika u nastavi, direktora i dva stručna saradnika (pedagog i bibliotekar). Učenici u toku školovanja izučavaju dva strana jezika i latinski jezik u prvom i drugom razredu. Školska zgrada ima površinu od 3640 kvadratnih metara u kojoj se nalazi 9 klasičnih i 5 specijalizovanih učionica i 6 kabineta. Školsko dvorište sa sportskim terenima ima površinu 5971 kvadratni metar. Prostorne i tehničke mogućnosti omogućavaju nesmetano odvijanje nastave i ostalih školskih aktivnosti. Posebno ističemo dva kabineta za računrastvo i informatiku sa 18 računara najnovije generacije. Škola ima salu za fizičko vaspitanje sa svim spravama potrebnim za izvođenje nastave i ima površinu 400 metara kvadratnih. Školsku godinu učenici završavaju u visokom procentu (oko 98%), a preko 70% učenika nastavlja dalje školovanje na višim školama i fakultetima. Godišnji program rada škole u sebi sadrži godišnji operativni program stručnog usavršavanja nastavnika i stručnih saradnika, na osnovu kojeg proističe program inoviranja nastavnog procesa. Saradnja škole i društvene sredine je na potrebnom nivou. Kulturno – zabavni i rekreativni život učenika ima sve potrebne uslove za postizanje prestižnih rezultata u okviru vannastavnih aktivnosti.

Do dobijanja autonomije 1830. god. U kneževini Srbiji postojale su samo osnovne škole. Po dobijanju autunomije osnovana je u Beogradu trorazredna vrhovna ili viša škola sa ciljem da sprema buduće kadrove nove države.

Krajem 1833. viša škola je po naredbi kneza Miloša premeštena iz Beograda u Kragujevac, koji je tada bio prestonica Srbije I ona je počela sa radom školske 1834/35 godine. Osim četvororazredne gimnazije u Kragujevcu, 1836/7. otpočele su rad i dvorazredne gimnazije u Šapcu i Zaječaru i 1837/8. u Čačku.

Posle abdikacije kneza Miloša juna 1839. preseljena je iz prestonice, iz Kragujevca u Beograd. Pošto Beograd kao prestonica nije mogao biti bez gimnazije, avgusta 1839. doneta je odluka o osnivanju iste u Beogradu.

U vreme dobijanja gimnazije, Aleksinac se nalazio u periodu svog naglog uspona i razvoja, nastalog posle oslobođenja od Turaka, decembra 1832. godine. Po popisu iz 1834. godine grad je imao 129 kuća I 810 stanovnika, a 1865. kada dobija gimnaziju 653 kuće i 3726 stonavnika.

Nakon oslobođenja u gradu je formiran okružni sud koji je radio do 1833. godine da bi od 1836. godine bio ponovo uspostavljen.

Kao granično mesto Aleksinac 1834. dobija Carinarnicu i karantin, što utiče na povećanje broja mehana, pekara I drugih radnji u gradu. Godine 1865. Aleksinac dobija prvu fabriku. Te godine Jovan Apel otvara fabriku piva.

Pošto se nalazio na carigradskom drumu, Aleksinac je posle oslobođenja od Turaka postao bažna stanica za poštanski saobraćaj. Oktobra 1854. otpočela je gradnja prve telegrafske linije u Srbiji na relaciji BeorađAleksinac. U u nutrašnjem saobraćaju prvi telegramja poslat iz Aleksinca15. Aprila 1855. godine. Godine 1837. u Aleksincu je podignuta crkva kojoj je ruski car Nikola I poklonio knjige, plaštenicu i raspeće.

Posle oslobođenja od Turaka stanovništvo grada poklanja veliku pažnju i razvoju prosvete želeći da svojoj deci obezbedi potrebno vaspitanje i obrazovanje.

Dobijanjem osnovne škole 1835. godine (muške i ženske) i nedeljne škole za šegrte i kalfe 1860. godine kod Aleksinčana se javila želja za otvaranjem gimnazije. U tom cilju oni su preko poslanika za varoš Aleksinac uputili 1831. godine molbu Preobranskoj vanrednoj skupštini u kojoj su tražili da se u Aleksincu otvori polugimnazija, a takođe i knezu Mihailu sa istim zahtevom. Početkom 1862. (januara 14.) opština dobija odgovor da se molba za sada odbija.

Tek treća molba od 19.05.1865. upućena knezu Mihailu pozitivno je rešena i 9. juna 1865. godine, Užice, Kruševac i Aleksinac dobijaju dvorazredne gimnazije.

U prvoj zgradi gimnazije koja se nalazila u današnjoj glavnoj ulici (nižeod zgrade škupštine opštine), radilo se od njenog osnivanja do 1936.godine. U školskoj zgradi koja se nalazi na uglu beogradskog i banjskog druma (preko puta crkve) radila je gimnazija od 1. oktobra 1936. do 4. Marta 1963. godine kada počinje da koristi prostorije zgrade bivše učiteljske škole (današnji sud). Od 1. oktobra 1971. gimnazija radi u zgradi u kojoj se i dan danas nalazi.

slika05 slika06 slika07 slika08

Te daleke 1865. godine u prvi razred upisan je 51 učenik, a naredne školske godine u oba razreda bilo je 70 upisanih učenika. Prvi nastavnik gimnazije bio je Todor Mijušković, profesor, a veroučitelj Petar Milojković, aleksinački sveštenik.

Život I rad Aleksinačke gimnazije od njenog nastanka 1865. do školske 1937/8. godine, kada je konačno postala potpuna osmorazredna gimnazija nije bio nimalo lak. Brojni ukazi tadašnjih vlasti uticali su da ova obrazovno.vaspitna institucija menja svoj status u pogledu planova i programa, dužine trajanja školovanja tadašnjih učenika, kao i oblika finansiranja rada ove škole.

Često se dešavalo da sami građani finansiraju rad Gimnazije, a više puta molbe su upućivane tadašnjim vlastima da rad škole bude finansiran od strane države.

Danas, kada smo zakoračili u 21. vek, želimo da otrgnemo od zaborava život i rad Gimnazije u Aleksincu, kao i čitav niz njenih učenika i profesora koji su od 1835. do danas u ovoj istituciji sticali I prenosili znanje u cilju obrazovanja, samoobrazovanja I vaspitanja.

Ovde, na ovom mestu i danas, ne možemo pomenuti sve koji su ugradili sebe u temelje Alekinačke gimnazije, ali bismo bili nepravedni ako ovom prilikom ne pomenemo Kostu Taušanovića, političara i privrednika, Tihomira Đorđevića, profesora univerziteta – etnologa, Savu Uroševića, prof. Univerziteta i poznatog minerologa, Kostu Stojanovića, univerzitetskog profesora, Vladimira Đorđevića, kompozitora, Borisava Stevanovića, psihologa i univerzitetskog profesora, Antonija Isakovića, književnika i akademika. Dragoslava Antonijevića, akademika i mnoge druge.

Tokom proteklog vremena, iz klupa Aleksinačke gimnazije otišlo je na dalje školovanje veliki broj bivših učenika. Postali su poznati doktori, magistri različitih nauka, lekari, inžinjeri, profesori, istraživači, naučnici i kadrovi različitih profila.

Aleksinačka gimnazija danas slavi 150 godina svoga postojanja i rada na ovaj način želimo da se setimo svih onih učenika I profesora koji više nisu sa nama, o kojima govorimo sa dužnim poštovanjem i da podsetimo sadašnje učenike i profesore na značaj, perspektice I razvoj gimnazijskog obrazovanja I vaspitanja.

S obzirom na solidan učenički potencijal, visoko stručni nastavni kadar, gotovo maksimalnu opremljenost škole, možemo se nadati dobrim rezultatima u okviru vaspitno-obrazovnog procesa, a na osnovu školskih izveštaja smatramo da učenici iz škole odlaze sa solidnim znanjima koja su primerena zahtevima prilikom upisa na fakultete i više škole.

Direktori Aleksinačke gimnazije